Bạn hiểu gì về nhóm máu của mình?

By Biên tập Viên Tháng 3 26, 2024 15:19

Bai viet lien quan

Mặc dù phần lớn máu người có cấu trúc giống nhau, nhưng các nhà khoa học đã phát hiện rằng có sự đa dạng lớn về loại máu. Với tám nhóm máu khác nhau, loại máu được xác định dựa trên gen thừa hưởng từ bố mẹ.

Các thành phần cơ bản của máu

Theo các bác sĩ, Giảng viên Cao đẳng Dược cho hay, Hầu hết mọi người có khoảng từ 4 đến 6 lít máu trong cơ thể. Máu hình thành từ các loại tế bào khác nhau lưu thông trong chất lỏng được gọi là huyết tương, bao gồm:

Tế bào hồng cầu (red blood cell) cung cấp oxy và thải carbon dioxide
Tế bào bạch cầu (white blood cell) tiêu diệt các vi khuẩn và chống lại nhiễm trùng.
Tiểu cầu (platelet) giúp quá trình đông máu.
Huyết tương (plasma) chứa protein và muối.

Điều đặc biệt về máu là sự kết hợp của các phân tử protein gọi là kháng nguyên và kháng thể. Kháng nguyên trên bề mặt các tế bào hồng cầu, trong khi kháng thể có trong huyết tương. Sự tương tác giữa kháng nguyên và kháng thể xác định nhóm máu của mỗi người.

Các hệ thống nhóm máu

Hệ thống nhóm máu ABO xác định các loại kháng nguyên trên tế bào hồng cầu và kháng thể trong huyết tương. Có bốn nhóm máu chính:

Nhóm A: Kháng nguyên A trên tế bào hồng cầu và kháng thể chống B.
Nhóm B: Kháng nguyên B trên tế bào hồng cầu và kháng thể chống A.
Nhóm AB: Cả hai kháng nguyên A và B trên tế bào hồng cầu, không có kháng thể chống A/B.
Nhóm O: Không có kháng nguyên A/B trên tế bào hồng cầu, có cả hai kháng thể chống A/B trong huyết tương.

Một số tế bào hồng cầu chứa yếu tố Rh, còn được biết đến là kháng nguyên RhD. Nếu các tế bào hồng cầu có chứa kháng nguyên RhD, chúng được phân loại là RhD dương tính; nếu không, chúng được phân loại là RhD âm tính. Điều này dẫn đến tồn tại tám nhóm máu chính trong hệ thống nhóm máu ABO/RhD.

Bốn nhóm máu chính là A, B, O, hoặc AB và mỗi nhóm có thể là dương tính hoặc âm tính. Trong Hoa Kỳ, tỷ lệ nhóm máu phân bố như sau:

30% nhóm A+
6% nhóm A-
9% nhóm B+
2% nhóm B-
4% nhóm AB+
1% nhóm AB-
39% nhóm O+
9% nhóm O-

Trong số dân số ở Hoa Kỳ, khoảng 82% có máu dương tính với RhD. Nhóm máu hiếm nhất là AB âm tính.

Ở Việt Nam, tỷ lệ phân phối nhóm máu là:

42,1% nhóm O
30,1% nhóm B
21,2% nhóm A
6,6% nhóm AB

99,96% số người thuộc nhóm máu Rh+ và chỉ có 0,04%-0,07% số người thuộc nhóm máu Rh-.

Nguyên tắc truyền máu

Giảng viên tại Cao đẳng Y Dược Hà Nội thông tin thêm, Nhóm máu được khám phá vào năm 1901 bởi nhà khoa học Karl Landsteiner. Trước đó, người ta nghĩ rằng máu của mọi người đều giống nhau, dẫn đến nhiều trường hợp tử vong sau khi truyền máu. Ngày nay, chúng ta biết rằng trộn máu từ hai người có nhóm máu khác nhau có thể gây ra vón cục và phản ứng độc, gây nguy hiểm đến tính mạng.

Để truyền máu an toàn và hiệu quả, việc quan trọng là người hiến và người nhận phải có cùng nhóm máu. Tuy nhiên, trong thực tế, có thể sẽ cần truyền máu từ người có nhóm máu tương thích với người nhận. Nhóm máu O có thể hiến máu cho mọi người nhưng chỉ nhận máu từ nhóm O. Nhóm máu AB có thể nhận máu từ mọi nhóm nhưng chỉ có thể hiến máu cho nhóm AB. Người có nhóm máu A có thể hiến hoặc nhận máu từ nhóm O hoặc A, người có nhóm B có thể hiến hoặc nhận máu từ nhóm O hoặc B.

Tại sao bạn cần biết về nhóm máu của mình?

Việc biết nhóm máu của bạn rất quan trọng trong các tình huống nguy hiểm, khi các bác sĩ cần biết để tiếp máu ngay lập tức, đặc biệt trong các trường hợp khẩn cấp như tai nạn hoặc thương tích trong chiến trường. Vì vậy, bạn nên biết chắc chắn nhóm máu của mình từ trước.

Ngoài ra, trong quá khứ, việc phân tích vết máu trên hiện trường và so sánh với máu của nghi can đã được sử dụng trong điều tra tội phạm. Tuy nhiên, phương pháp này không đủ độ tin cậy và chỉ dùng để loại trừ nghi can. Hiện nay, phương pháp phân tích ADN chính xác hơn nhiều, vì có thể có nhiều người cùng nhóm máu.

Hơn nữa, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ mật thiết giữa nhóm máu và các bệnh liên quan đến sức khỏe.

Truyền nhóm máu nào là an toàn nhất?

Các tế bào hồng cầu loại O âm tính được coi là lựa chọn an toàn nhất để truyền cho bất kỳ ai trong các tình huống khẩn cấp đe dọa tính mạng hoặc khi không thể tìm được người hiến máu cùng nhóm. Điều này là do tế bào máu nhóm O âm tính không có kháng thể chống lại kháng nguyên A, B hoặc Rh, giúp giảm nguy cơ phản ứng phụ khi tiếp nhận máu từ người khác.

Trước đây, những người có máu O âm tính được xem là người hiến phổ quát, vì họ có thể hiến máu cho bất kỳ ai. Tuy nhiên, hiện nay các chuyên gia khuyến cáo rằng có thể có rủi ro khi truyền máu từ nhóm máu này.

caodangyduocdongnai.com tổng hợp