Hiệu quả thực sự của chìa vôi trong điều trị thoát vị đĩa đệm
By Biên tập Viên
Bai viet lien quan
Chìa vôi là một loài cây dân dã, quen thuộc với người dân vùng nông thôn. Dược liệu này thường được sử dụng trong điều trị bệnh, đặc biệt nổi bật với khả năng giảm sưng và giảm đau hiệu quả. Bài viết sau sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm, công dụng và cách sử dụng của chìa vôi.
Đặc điểm cây Chìa vôi
Theo các Dược sĩ Tôn Thảo Vy – giảng viên tại Cao đẳng Y Dược TPHCM cho hay, Cây chìa vôi có nhiều loài khác nhau, như chìa vôi bốn cạnh, chìa vôi bò, chìa vôi Java… Các loài không có tác dụng chữa bệnh thường có lá nguyên, hình tam giác và mọc rời nhau.Chi Cissus L. phân bố ở vùng nhiệt đới, đặc biệt là ở các tỉnh Nam Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan và một số nước khác. Tại Việt Nam, có khoảng 14 loài, trong đó có 8 loài được sử dụng như là dược liệu. Cây thường mọc tự nhiên trong các bụi, gò đống xung quanh làng (ở vùng đồng bằng), hoặc ven các đồi cây bụi, bờ mương… (ở vùng trung du và núi thấp).
Chìa vôi thuộc loại thân leo, lá mọc đối
Đây là loại cây leo thích ánh sáng và chịu được hạn, vì toàn cây chứa nước, phủ lớp phấn màu trắng, có nhiều rễ củ nằm sâu dưới mặt đất. Cây ra hoa và quả hàng năm, có khả năng tái sinh từ hạt rất tốt. Có thể gieo trồng bằng hạt hoặc từ củ con và đoạn dây mềm phần non của cây. Thích hợp gieo trồng vào mùa xuân.
Chìa vôi là loại dây leo, dài từ 2 đến 4 mét hoặc hơn, không có phân nhánh. Thân màu xanh lá cây, có thể có màu tím hoặc nhạt, phủ lớp phấn màu trắng, trơn nhẵn khi chạm vào. Lá mọc đối diện nhau, phiến lá thường có 3 dạng, có thùy và chân vịt sâu, gốc hình tim hoặc hình mũi giáo. Mép lá có răng cưa nhỏ mịn, màu nâu. Gân lá hình lông chim, gồm 3-5 gân gốc và 5-10 đôi gân bên, gân gốc và gân bên cong hướng về ngọn lá. Cuống lá dài 5-8 cm, hình trụ, màu xanh, gốc lớn hơn và thường vặn.
Cụm hoa mọc thành ngù, đối diện với lá, ngắn hơn lá. Cuống hoa màu xanh, hình trụ, nhẵn, dài 3-5 mm. Hoa màu vàng nhạt, đều, có cả nhị và lá bắc. Quả ít gặp, hình nang tròn, khi chín có màu đen.
Dược liệu có thể thu hái quanh năm, với thời điểm thu hái thích hợp nhất là vào mùa thu đông. Cây chìa vôi thường được sử dụng bởi người dân để lấy từ tự nhiên, tuy nhiên cũng có trường hợp trồng để nghiên cứu và giảng dạy.
Bộ phận sử dụng
Mọi phần của cây chìa vôi, bao gồm lá, thân và rễ củ (Radix Cissi), đều có thể được sử dụng làm thuốc với nhiều phương pháp sơ chế khác nhau.
Đối với phần lá, sau khi thu hái, lá được cắt thành đoạn ngắn khoảng 2 – 3 cm, rửa sạch và sấy khô bằng cách sao nóng. Trước khi sử dụng, thường được ngâm trong rượu và sấy lại hoặc ngâm trực tiếp trong nước nóng để vo gạo.
Đối với rễ củ, sau khi đào lên, rễ được rửa sạch để loại bỏ đất và cát bám. Sau đó, rễ được ngâm nước qua đêm để làm mềm, sau đó được cắt mỏng và sấy khô. Trước khi sử dụng, thường được ngâm trực tiếp trong nước nóng để vo gạo.
Sau khi đã sơ chế và sấy khô, dược liệu cần được bảo quản trong túi kín, ở nơi khô ráo, thoáng mát. Tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp, độ ẩm thấp và sự tấn công của mối mọt.
Thành phần hóa học
Trong cây chìa vôi có các thành phần hóa học chính như sau:
- Ngọn và lá chứa nước khoảng 91,3%, glucid 5,4%, protid 1,4%, xơ 1,1%, caroten 1,5 mg%, vitamin C 45 mg%, và tro 0,8% (Theo Võ Văn Chi trong Từ điển cây thuốc Việt Nam, 1999).
- Thân dây chìa vôi chứa hợp chất phenolic, acid amin, saponin và acid hữu cơ (Trích từ sách Trung dược từ hải quyển II, trang 1728).
- Ngoài ra, cây cũng chứa acid hữu cơ, hợp chất phenolic, saponin và các acid amin khác.
Công dụng
Tác dụng Y học hiện đại
- Lá và ngọn: Các thành phần này cung cấp dinh dưỡng cho xương khớp và hỗ trợ giảm đau nhức, như đau lưng và viêm khớp.
- Thân cây: Chất có trong thân giúp giãn nở mạch máu và làm giảm huyết áp. Do đó, chúng thường được sử dụng làm thuốc chống viêm và giảm đau tự nhiên cho những người bị các vấn đề về xương khớp.
- Có tác dụng lợi tiểu và chữa sỏi thận (đường kính sỏi không quá 0,5 cm).
- Thử nghiệm trên chuột đã cho thấy dược liệu có khả năng tăng tỷ lệ sống sót của chuột và kéo dài thời gian chuột chống lại liều độc từ nọc rắn hổ mang.
Chìa vôi là bài tuốc hỗ trợ điều trị thoát vị đĩa đệm hiệu quả
Tác dụng Y học cổ truyền
- Tính vị: Chìa vôi có vị đắng nhẹ, chua, hơi the và có tính mát.
- Tác dụng: Giúp thanh nhiệt và giải độc, làm giảm sưng tấy, đau lưng và đau xương, tê mỏi, đau đầu, ung nhọt, bỏng.
- Lá của cây chìa vôi có tác dụng trừ sưng, giảm đau do nhọt độc. Thường được sử dụng để điều trị ung nhọt, chai chân, và các vấn đề về lở ngứa.
- Phần củ có tác dụng tán huyết ứ, thông kinh, tiêu độc, lợi tiểu, giảm tê thấp. Thường được sử dụng tương tự như lá và thân cây.
Cách dùng
Theo các giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội, Việc sử dụng dược liệu được điều chỉnh tùy thuộc vào mục đích và loại bài thuốc cụ thể. Thông thường, có nhiều phương pháp khác nhau như sắc lấy nước để uống và sử dụng dược liệu tươi giã nát để đắp tại chỗ là những cách phổ biến nhất.
Liều lượng
- Khi sắc uống, liều lượng thường dao động từ 6 đến 20 gram.
- Khi sử dụng để đắp ngoài, không có giới hạn về liều lượng cụ thể.
caodangyduocdongnai.com tổng hợp
