Tầm soát và chẩn đoán ung thư phổi
By Biên tập Viên
Bai viet lien quan
Hiện nay, ung thư phổi đang dẫn đầu trong các loại ung thư phổ biến trên toàn cầu, cả về số ca mắc mới và số ca tử vong. Tại Việt Nam, ung thư phổi đứng ở vị trí thứ hai sau ung thư gan, với khoảng 23.600 trường hợp mắc mới được phát hiện và 20.700 trường hợp tử vong mỗi năm.
- Những điều cần biết về bệnh sỏi thận
- Hở hàm ếch: Các vị trí thường gặp ở trẻ và cách điều trị
- Thận ứ nước: Nguyên nhân, hướng điều trị và những điều cần lưu ý
Phân loại ung thư phổi
Theo các bác sĩ, giảng viên tại Cao đẳng Y Dược TPHCM cho hay, Ung thư phổi được phân loại chính thành hai loại:
- Ung thư phổi tế bào không nhỏ (Non-small cell lung cancer: NSCLC), chiếm tỷ lệ cao nhất từ 85-90%, bao gồm ba dạng chính:
- Ung thư biểu mô tế bào vảy (Squamous cell carcinoma-SCC), chiếm khoảng 25-30%,
- Ung thư biểu mô tuyến (Adenocarcinoma), chiếm khoảng 40%,
- Ung thư biểu mô tế bào lớn (Large cell carcinoma), chiếm khoảng 10-15%.
- Ung thư phổi tế bào nhỏ (Small cell lung cancer: SCLC), chiếm tỷ lệ khoảng 10-15%.
Ngoài ra, còn tồn tại một số dạng ung thư phổi thể hiếm khác, bao gồm khối u ác tính phổi (Lung carcinoid tumors), ung thư biểu mô nang tuyến (Adenoid cystic carcinomas), các u hạch (lymphomas), u liên kết (sarcomas), và các khối u phổi lành tính (benign lung tumors).
Tầm soát phát hiện sớm ung thư phổi
Ung thư phổi là một bệnh lý ác tính phát triển một cách âm thầm. Ở giai đoạn sớm, thường không có triệu chứng lâm sàng nào, và các triệu chứng chỉ xuất hiện khi khối u đã đạt đủ kích thước lớn và xâm lấn vào các cơ quan xung quanh. Đa số các trường hợp phát hiện sớm được thực hiện thông qua các cuộc kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc điều trị cho các vấn đề sức khỏe khác mà tình cờ phát hiện ra.
Các nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư phổi bao gồm những người trên 45 tuổi, người hút thuốc lá, thuốc láo nhiều năm (bao gồm cả việc hút thuốc chính và hút thuốc lá môi trường), những người làm việc trong môi trường tiếp xúc với các hóa chất độc hại, và các chất phóng xạ. Ngoài ra, những người có tiền sử ung thư trong gia đình, hoặc những người có tổn thương phổi mạn tính cũng cần phải thực hiện các cuộc kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm ung thư phổi.
Những người có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến hệ hô hấp, như ho kéo dài, ho có máu, đau ngực, khó thở, mệt mỏi, suy dinh dưỡng, hoặc giảm cân cần phải thăm các cơ sở y tế để được kiểm tra sớm về ung thư phổi.
Có một số phương pháp có thể giúp trong việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư phổi, bao gồm:
Chụp X-quang phổi
Phương pháp chụp X-quang phổi là một giải pháp đơn giản, chi phí thấp và dễ thực hiện, có thể thực hiện tại các cơ sở y tế từ cấp huyện đến cấp tỉnh, và đặc biệt có thể thực hiện trên các xe X-quang di động kỹ thuật số. Trên bức ảnh X-quang, thường có thể phát hiện các khối u có kích thước từ 1 cm trở lên. Tuy nhiên, phương pháp chụp X-quang phổi có những hạn chế, bao gồm khả năng đánh giá hạn chế, dễ bỏ sót các tổn thương nhỏ ở vùng đỉnh phổi, khu vực trung tâm của rốn phổi, trung thất, phía sau bóng tim, và sự che khuất do xương sườn.
Chụp cắt lớp vi tính lồng ngực liều thấp
Theo các giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội, Chụp cắt lớp vi tính (CT) với liều xạ thấp là một bước tiến lớn trong lĩnh vực sàng lọc và phát hiện sớm ung thư phổi. Dữ liệu nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, đối với những người có nguy cơ cao mắc ung thư phổi, việc thực hiện sàng lọc hàng năm bằng chụp CT với liều xạ thấp đã giúp tăng tới 20% số ca ung thư phổi được phát hiện so với việc sử dụng chụp X-quang phổi thông thường. Hiện nay, nhiều khuyến nghị đề xuất sử dụng chụp CT vi tính lồng ngực với liều xạ thấp hàng năm là một phương pháp hiệu quả để sàng lọc và phát hiện sớm ung thư phổi.
Nội soi phế quản
- Nội soi bằng ánh sáng huỳnh quang
- Nội soi phế quản sử dụng nguồn sáng NBI (Narrow Band Imaging)
Xét nghiệm các chất chỉ định khối u (Tumor markers)
Xét nghiệm các chất chỉ định khối u trong máu như định lượng SCC, CEA, Cyfra 21-1, Pro –GRP, NSE.
Chẩn đoán ung thư phổi
Các triệu chứng lâm sàng, nồng độ của các chất chỉ định khối u, và các hình ảnh từ các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như X-quang, cắt lớp vi tính lồng ngực, nội soi phế quản chỉ cung cấp gợi ý về việc liệu người bệnh có mắc bệnh ung thư phổi hay không, nhưng không đủ để chẩn đoán xác định.
Chẩn đoán xác định ung thư phổi được đặt dựa trên tiêu chuẩn vàng là kết quả từ phân tích mẫu mô của người bệnh. Mẫu mô này thường được thu thập từ tổn thương u nguyên phát hoặc từ tổn thương thứ phát do ung thư di căn.
caodangyduocdongnai.com tổng hợp
